İVAN THE TERRİBLE AND HİS SON
(KORKUNÇ İVAN OĞLUNU ÖLDÜRÜYOR)
TABLOSU

Kan dondurucu hikayesini bilmeseniz dâhi sadece tablosuna birkaç saniye bakmanızla tüylerinizi diken diken yapan bir eserdir. Tabloyu izlerken o ânın kasvetini, duygularını iliklerinize kadar hissediyorsunuz ve madalyonun görünmeyen yüzünü henüz bilmiyor olmanıza rağmen dehşete düşüyorsunuz.

IV. İvan, İvan Vasiliyeviç, ya da yaygın adıyla korkunç İvan, son Moskova Knezi ve ilk Rusya çarıdır. Henüz üç yaşında Moskova Knezliği'nin başına geçti. 1547'de taç giydi. Rusya'nın liderliğini yapan devlet adamlarından sadece biridir kendisi. Yaptıkları dehşet ve aynı zamanda utanç verici olaylar ile adını duyuran İvan, yaptırdığı mimari eserlerin dünyada tek ve en gösterişli olanı olması için mimarların gözlerini kör ettiren ivan olarak bilinir ve o dönemlerde kendisinden oldukça korkulur.

Yaptıkları bunlarla sınırlı değil tabii. Korkunç sıfatını en etkili şekilde duyurmasını sağlayan olay ise oğlunu öldürmesidir.

Nikolay Karamzin'in anlatımına göre olay şöyledir: 

"Korkunç İvan ile oğlu arasındaki ilişkiler kötüydü. oğul İvan'ın ölümünden bir gün önce baba İvan, hamile olan gelini Yelena'nın odasına habersiz girivermiş, orada Yelena'yı o zamanki adetlere göre uygunsuz derecede az giyimli bir şekilde oturur görünce hiddetlenmiş, onu dövmeye başlamıştı. Karısının çığlıklarını duyan oğul İvan yardıma koşmuş ve babasına “İlk karımı nedensiz olarak manastıra gönderdin, ikincisine de aynı şeyi yaptın, şimdi de üçüncüsüne vurdun ve rahminde taşıdığı oğlunun ölümüne yol açtın demiştir.” Yelena dayağın ardından düşük yapmıştır. ertesi gün, oğlu bu konuyla ilgili olarak babasına çıkışmış, babası ise onu, o günlerin gündeminde olan Livonya savaşı ile ilgili olarak kendisine itaatsizlikle suçlamıştır. oğul İvan, babasına olan sadakatini ısrarla tekrarlamış ama, savaşla ilgili olarak, Pskov şehrinin kurtarılması gerektiğini savunmuştur. Oğlunun bu tutumuna öfkelenen baba İvan, asası ile oğlunun kafasına vurmuştur.

Olaya şahit olan başbakan Boris Godunov, araya girmeye çalışmış ama kendisi de bir darbe yemiştir. Oğul İvan, şakağından yaralanmış şekilde yarı baygın yere yıkılmıştır. Baba İvan derhâl oğluna koşmuş, yüzünü öpüp “Kahrolayım, oğlumu öldürdüm! Oğlumu öldürdüm!” diye bağırmıştır. Oğul İvan bir an ayılmış ve “Sadık bir oğul ve sade bir kul olarak ölüyorum.” demiştir. Sonraki birkaç gün boyunca baba İvan bir mucize olması için durmadan dua etmiş ama veliaht çar, birkaç gün sonra ölmüştür." 

1885'te tamamlanan tablo, sergide teşhir edildiğinde ilerici eleştirmenler tabloyu överken tutucular onu eleştirdiler. Tablo, İlya Repin tarafından yapılmıştır ve ressamın en meşhur tablolarından biridir.

🎨ivan the terrible and his son ivan on 16 november 1581, 1885 by ilya repin, oil on canvas, 199.5 × 254 cm🎨